In dit artikel besteed ik aandacht aan twee bewegingen die niet als christelijk kunnen worden beschouwd. Zij huldigen echter wel standpunten die op christenen een zekere aantrekkingskracht uitoefenen. In volgende artikelen zal dan ook blijken dat we denkbeelden uit de bewegingen the secret en new thought in ‘verchristelijkte vorm’ binnen kerken tegenkomen.
The secret – het geheim
We beginnen met een van de meer recentere New Age-gedrochten: the secret (het geheim). Nu is the secret helemaal geen geheim, maar oeroud hindoeïstisch gedachtengoed, erfenis van het sjamanisme (het manipuleren van bovennatuurlijke machten), ja, een New Age-gedrocht. Volgens de pleitbezorgers van the secret kan ieder mens met zijn geest zijn eigen realiteit creëren. Dat kan omdat we kunnen leren profiteren van de ‘wet van aantrekkingskracht’. Deze wet behelst het volgende: elke gedachte (gezondheid, rijkdom, verwoesting, winst, verlies, pijn, vreugde, enz.) die een mens in gedachten vasthoudt, zal door deze mens aangetrokken worden en tot een realiteit in zijn of haar leven worden. In feite zegt men dus dat we met onze gedachten dingen tot stand kunnen brengen, kunnen creëren, scheppen. Tot zover niets nieuws. Deze ‘leer’ bestaat al vele eeuwen. Maar nu is er ineens de quantum fysica! En die heeft iets ontdekt wat mooi past bij het aloude bijgeloof. De ontdekking dat op quantum niveau waarneming invloed kan hebben op het waargenomen resultaat, wordt opgeleukt en als nieuw ‘evangelie’ de wereld in gebracht.
De kracht van onze gedachten zou dus voldoende zijn om iets nieuws tot stand te brengen. Dat maakt ons feitelijk tot goden. We creëren iets uit niets. Het is de leugen van satan, die Eva voorhield dat ze als God zou worden. The secret is dwaasheid, een regelrecht uitvloeisel van het opzettelijk verkeerd begrijpen van de quantum theorie.
Bijproduct van dit alles is dat beweerd wordt dat een God als Persoon niet bestaat. Het universum bestond altijd al – is dus niet geschapen. En God? Goden zijn er inderdaad, leert the secret. Maar let op: wij zijn die goden, wij allemaal. Dat is het geheim! Dit komt neer op pantheïsme: de leer dat alles God is, dat God zich in alles bevindt. Wij zijn dus allemaal goden die onze individuele bestemmingen creëren met onze gedachten.
Nu zou u kunnen denken dat niemand geloof zal hechten aan dergelijke dwaze ideeën. Helaas, was dat maar waar. Vandaag de dag kent the secret miljoenen ‘gelovigen’, die ijverig bezig zijn hun eigen paradijsje te creëren. Beroemheden als Oprah Winfrey en Larry King lopen voorop in het vermarkten van the secret. Daarnaast zijn er vele boeken en DVD’s te koop die bedoeld zijn om de gelovige in te wijden in the secret. Zelfs Netflix biedt reportages aan over the secret.
En laten we wel wezen, wie wil dat nu niet, die beloftes van the secret. Stel, ik heb altijd al in mijn eigen Rolls Royce willen rijden, nieuwprijs ± € 365.000. Dat komt in mijn geval neer op een leven lang sparen. Bovendien zullen andere prioriteiten regelmatig mijn reeds bijeengespaarde bedrag belagen. Waarschijnlijk gaat het hem dus niet worden. Maar dan the secret! De ‘wet van de aantrekkingskracht’ leert mij dat ik mijn zinnen moet zetten op een bepaald type Rolls Royce – want concreet zijn is heel belangrijk! Diezelfde ‘wet van de aantrekkingskracht’ garandeert mij dat binnen afzienbare tijd mijn wens werkelijkheid zal worden. Niks geen sparen, ook geen extra hypotheek of persoonlijke lening. Zomaar langs de weg van de scheppende kracht van mijn gedachten. Jaja, hoe naïef kun je zijn?
The secret stelt je overigens ook voor interessante puzzels. Stel je voor dat je graag de eerstvolgende burgemeester van de gemeente Noardeast-Fryslân wilt worden. Zou je de enige persoon zijn die dat graag wil? Waarschijnlijk niet, er zullen meer liefhebbers zijn, die allemaal langs de weg van the secret deze droombaan willen verwerven. Wie zal het worden? Degene die het hardst kan verlangen? Of doet ‘de wet van de aantrekkingskracht’ stiekem een antecedentenonderzoek om te bepalen wie de geschiktste kandidaat is? Iedereen voelt dat we hier met een onoplosbare innerlijke tegenstrijdigheid te maken hebben.
Om de realiteit van het geloof in the secret te illustreren volgt hier een stukje van een recente post op een weblog. Oordeel zelf.
The Secret ~ bereik alles wat je wilt
september 19, 2018
Wat als ik je vertel dat er een manier is om alles te bereiken wat je wilt? Dat je niet je hele leven met tegenzin naar je werk hoeft en dat het écht mogelijk is om de liefde van je leven te ontmoeten? Je zou denken dat dit een groot bewaard geheim is, of tovenarij, maar niets is minder waar. The Secret is heel echt en ik ga je vandaag vertellen hoe je het in je voordeel kunt laten werken (of hoe je het ongemerkt in je eigen nadeel gebruikt).
The Secret dus, het geheim. Wat eigenlijk helemaal geen geheim is, want iedereen mag het weten en gebruiken!
Wet van de aantrekkingskracht
The Secret gaat uit van een extra natuurwet, de wet van de aantrekkingskracht. Deze ‘wet’ stelt dat je alles waar jij je op focust aantrekt. Focus jij je op de goede dingen in het leven, dan zal je je waarschijnlijk gelukkig voelen. Maar focus jij je vooral op de slechte dingen, dan zal je jezelf een stuk ongelukkiger voelen en zal je in een spiraal van negatieve gebeurtenissen terechtkomen.
Dit was natuurlijk een heel algemeen voorbeeld, waar iedereen zich wel in kan vinden, toch? Het is de essentie van de wet van de aantrekkingskracht: de mens kan alles (binnen menselijk bereik) krijgen, wanneer deze hier op ingesteld is.
(…)
Klik hier voor de rest van de tekst.
Conclusie
The secret is een dwaalleer die argeloze mensen meevoert het rijk van de duisternis in. Waarom? Het maakt mensen wijs dat ze aan God gelijk kunnen zijn, de aloude verleiding van de satan.
New thought
Een broertje (zusje?) van the secret is de zogenaamde new thought-beweging (nieuwe gedachten-beweging).
New thought houdt in dat de oneindige intelligentie, of God, overal is, dat de menselijke geest de totaliteit is van echte dingen, dat de ware mens in zichzelf goddelijk is, dat de goddelijke gedachte een kracht is ten goede, dat ziekte ontstaat in de geest, en dat het ‘juiste denken’ een genezend effect heeft.
New thought heeft geen enkele geloofsbelijdenis, maar de fundamentele leer ervan is dat de geest meer reëel en krachtiger is dan materie en dat de geest de kracht heeft om het lichaam te genezen. Belangrijke groepen binnen new thought zijn de Unity Church, Church of Religious Science en Divine Science. Zoals de namen al doen vermoeden, zijn de new thought-groepen oorspronkelijk uit het christendom voortgekomen. De belangrijkste informatiebron van de meeste new thought-groepen is dan ook de Bijbel. Volgens new thought komt de Schrift pas echt tot leven als het wordt opgevat als een duidelijke en nuttige gids voor de ervaringen van vandaag. De Bijbel is het hoofdboek van de goddelijke wetenschap, en het relateert zijn lessen aan je leven en alledaagse ervaringen.
De new thought-beweging bestaat tot op de dag van vandaag uit losjes verbonden groepen en geloofsgemeenschappen, auteurs, filosofen en andere personen die het onderling eens zijn over metafysica (leer van het bovennatuurlijke), positief denken, de wet van aantrekking (!), genezing, levenskracht, creatieve visualisatie en persoonlijke kracht.
Conclusie
Ook new thought is een dwaalleer. Het brengt de mens onder de invloed van satan.
The secret en new thought komen oorspronkelijk uit de Verenigde Staten. Ze hebben inmiddels ook in ons land wortel geschoten.