Vals

In mijn ‘The Trump Prophecies (1)’ heb ik geprobeerd een Bijbels beeld te geven over profeten en valse profeten en hoe ze te onderkennen. De Bijbel is er volstrekt duidelijk over, niemand mag een loopje nemen met de waarheid en al helemaal niet als het om profetie gaat.

Valse leraars

De Bijbel spreekt echter niet alleen over valse profeten, maar ook over valse leraars. Om te beginnen twee definities:

  1. Een profeet is iemand die woorden van God ontvangt en in opdracht van Hem aan de mensen bekendmaakt. Hij is de spreekbuis van God, de mond van God.
  2. Een leraar is iemand die de gemeente onderwijst in de juiste leer en levenswandel.

Het gaat om bedieningen met een grote verantwoordelijkheid, de invloed van profeten en leraars kan immens groot zijn, ten positieve maar ook ten negatieve. De Bijbel waarschuwt dan ook voor valse profeten en dito leraars. En zoals de Bijbel duidelijke aanwijzingen geeft hoe een valse profeet te herkennen, zo zijn die aanwijzingen er ook met betrekking tot valse leraars. Over die aanwijzingen gaat dit korte artikel. Zowel Paulus als Petrus hebben zich in ondubbelzinnige bewoordingen uitgelaten over valse leraars.

Petrus

Laten we luisteren wat Petrus schrijft over dit onderwerp in het tweede hoofdstuk uit zijn tweede brief.

Toch zijn er ook valse profeten onder het volk geweest, zoals ook onder u valse leraars zullen komen, die verderfelijke ketterijen zullen doen binnensluipen, zelfs de Heerser, die hen gekocht heeft, verloochenende en een schielijk verderf over zichzelf brengend. (2 Petrus 2:1)

Petrus voorzegt in deze tekst dat er valse leraars zullen komen, zoals er in het volk Israël eigenlijk voortdurend valse profeten zijn geweest. Ze zullen ‘verderfelijke ketterijen doen binnensluipen’, dat zijn zeer schadelijke afwijkingen van de rechtzinnige leer. Het schadelijke ziet uiteraard op de leer, maar ook op deze valse leraars zelf. Ze zullen deze afwijkende leringen echter niet met vliegende vaandel en slaande trom introduceren, nee, ze gaan zeer behoedzaam en met veel overleg te werk. Het gaat ook niet om versprekingen of vergissingen. Het gaat om doelbewuste verkeerde uitleg van de Schrift, met het doel de gemeente op het verkeerde been te zetten. Dat alles gaat zo subtiel in zijn werk, dat Petrus spreekt van binnensluipen, je hebt het niet eens in de gaten. In ieder geval niet meteen. Uiteindelijk komt het zelfs zover dat ze de Here Jezus, onze Heiland verloochenen. Zijn werk zullen ze in een ander daglicht stellen, Zijn Persoon wordt op een andere manier belicht, het evangelie wordt langzaam maar zeker van zijn kracht ontdaan. Zo berokkenen ze de gemeente grote schade, en halen Gods oordeel over zichzelf.

En velen zullen hun losbandigheden navolgen, zodat door hun schuld de weg der waarheid gelasterd zal worden; (2 Petrus 2:2)

In dit tweede vers blijkt echter dat er meer aan de hand is met deze lieden dan alleen verkeerde leer. Ze worden gekenmerkt door een losse levenswandel. Het heeft vooral te maken met onzedelijk gedrag op seksueel gebied. En nu is het onthutsende dat ze juist hierin veel navolgers krijgen. Wereldwijd zijn er talrijke voorbeelden van bijbelleraars die overspel plegen, prostituees bezoeken, scheiden en hertrouwen. Overspel en prostitutie wordt in de Bijbel scherp veroordeeld. Scheiden is onder bepaalde omstandigheden toegestaan, maar hertrouwen is, zolang de man of de vrouw van wie men scheidde nog in leven is, verboden (zie Romeinen 7:1-3; 1 Korinte 7:39). Al deze zaken vinden plaats, zonder dat het grote invloed heeft op hun bediening. Men gaat na verloop van tijd gewoon verder ‘waar men gebleven was’. Dit heeft twee gevolgen. De rechte leer (dus de Bijbelse) zal worden gelasterd. Maar ook de levenswandel van de gemeente wordt onderwerp van kritiek. Je hoort de wereld al mompelen: “Zie je wel, daar heb je weer zo’n stelletje schijnheiligen met hun mooie praatjes.” Daarmee wordt niet alleen de leer, en ook niet alleen de gemeente, maar vooral de Here Jezus gesmaad.

en zij zullen uit hebzucht met verzonnen redeneringen u als koopwaar behandelen; maar het oordeel houdt zich reeds lang met hen bezig en hun verderf sluimert niet. (2 Petrus 2:3)

In het derde vers komt de diepste drijfveer boven: hebzucht, pure hebzucht. Vers 3 toont ons dat deze lieden alleen hun eigen belang op het oog hebben. In de loop van de geschiedenis is dit talloze malen voorgekomen. De valse leraar krijgt een grote schare achter zich, die meer en meer in de ban raakt van ’s mans prachtige redevoeringen (maar ook vrouwen maken zich hier schuldig aan!). Hij zinspeelt op de verspreiding van het evangelie, dat er veel werk moet worden verzet, dat dat veel geld zal kosten. Maar wie offert voor het werk van de Heer, zal rijkelijk beloond worden. Zie het als een investering! En je ziet het gebeuren, de enthousiaste aanhang trekt de portemonnee en doneert grote bedragen. De valse leraar op zijn beurt neemt alles in ontvangst en geeft het uit aan zijn eigen materiële wensen. En zijn volgelingen hebben niets in de gaten, ze laten zich uitbuiten. Wat een verschil met de Here Jezus. Van Hem schrijft Paulus:

Gij kent immers de genade van onze Here Jezus Christus, dat Hij om uwentwil arm is geworden, terwijl Hij rijk was, opdat gij door zijn armoede rijk zoudt worden. (2 Korinte 8:9)

En de Here Jezus sprak Zelf de volgende woorden:

(…) De vossen hebben holen en de vogelen des hemels nesten, maar de Zoon des mensen heeft geen plaats om het hoofd neer te leggen. (Lukas 9:58)

Misbruik van het evangelie

Valse leraars? Ze zijn te herkennen aan hun losse levenswandel, maar vooral aan hun hebzucht. Ze brengen altijd een vervalst of afgezwakt evangelie, en misbruiken het Evangelie ten behoeve van eigen geld- en eerzucht. Ik sluit af met een citaat van de Amerikaanse bijbelleraar Fred DeRuvo. Het laat aan duidelijkheid niets te wensen over.

Wat mij betreft, ik hoef niet eens diep in de leringen van zo’n persoon te graven om te weten of de waarheid wordt onderwezen. Zou ik dat wel doen, dan ontdek ik misschien dat deze persoon leert dat we kleine goden zijn, dat er kracht zit in het gebruik van bepaalde woorden in het gebed en nog vele andere dubieuze leerstellingen die er bij miljoenen mensen over de hele wereld ingaan als koek. (…)

Desalniettemin blijven mensen jaarlijks heel wat geld sturen naar deze bedieningen. Waarom eigenlijk? Simpel gezegd, omdat mensen te vaak het basisvermogen missen om de waarheid te onderscheiden. Ze kennen Gods Woord niet en daarom hebben ze niets dat hen helpt de valse leer die hun voorgehouden wordt te herkennen. (…)

Te veel valse leraren verraden zichzelf door hun manier van leven. Ze misbruiken het geld dat ze hebben gekregen om het evangelie te verspreiden voor eigen doeleinden. Het is niet goed. In feite is het onredelijk. Ze zouden juist een deel van hun boeken moeten weggeven. Ze zouden economyclass moeten vliegen, niet eerste klas of met hun eigen privéjet. Ze zouden moeten leven in bescheiden geprijsde huizen. Het geld dat ze voor deze dingen gebruiken, werd tenslotte aan hun geschonken. (…)

Dit type levensstijl zien we meestal bij iemand die leugens onderwijst. We moeten dat in ons achterhoofd houden als we proberen vast te stellen of de evangelist in kwestie de waarheid of leugens predikt. Als je niet kunt onderscheiden of hun leringen waar of onwaar zijn, richt dan je blik op hun levensstijl. Het zal je alles vertellen wat je moet weten over zo’n persoon.